مفهوم فضای مجازی در اصطلاح

فضای مجازی، یکی از پدیده‌های بارز دوران مدرن، به سرعت به عنوان یک جزء اساسی از زندگی روزمره ما تبدیل شده است. این فضا که از ابزارهای ارتباطی مبتنی بر اینترنت و فناوری اطلاعات بهره می‌برد، از تأثیر عمیقی بر فرهنگ، اقتصاد، و اجتماع ما دارد. در این مقاله، به بررسی ماهیت فضای مجازی، اهمیت آن، و تأثیرات آن بر جوامع مدرن می‌پردازیم.

تعریف و تاریخچه فضای مجازی

فضای مجازی به طور کلی به هر محیط مبتنی بر اینترنت که به کاربران امکانات تعاملی و ارتباطی فراهم می‌کند، اطلاق می‌شود. این اصطلاح در دهه‌های اخیر برای اشاره به وب‌سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی، انجمن‌های آنلاین، بازی‌های ویدئویی آنلاین، و سایر اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های مبتنی بر اینترنت استفاده می‌شود. فرآیند شکل‌گیری فضای مجازی با ظهور اینترنت در دهه ۱۹۶۰ آغاز شد و توسعه سریع آن در دهه‌های بعدی به دنبال آمد. از آن زمان تاکنون، فضای مجازی به سرعت رشد کرده و به یکی از مهمترین محیط‌های فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی جامعه تبدیل شده است.

اهمیت فضای مجازی

فضای مجازی نقش بسزایی در جوانمردانه کردن جهان ارتباطات و اطلاعات ایفا می‌کند. این فضا به افراد امکان ارتباط با دیگران در هر زمان و مکانی که دسترسی به اینترنت دارند را می‌دهد. از طرفی، فضای مجازی به عنوان یک محیط چند بعدی و تعاملی، امکانات گسترده‌ای برای انتقال دانش، تجارت، تفریح، و ارتباطات فراهم می‌آورد. (منبع: HuffPost) به علاوه، این فضا به کسب و کارها فرصت‌های جدیدی برای بازاریابی، تبلیغات، و ارتباط با مشتریان را ارائه می‌دهد. با توجه به اینکه بیشتر افراد زمان زیادی را در فضای مجازی صرف می‌کنند، حضور در این فضا برای برندها و کسب‌وکارها بسیار ارزشمند است.

مفهوم فضای مجازی در اصطلاح

مفهوم فضای مجازی در اصطلاح که در واقع حاصل تکنولوژی غرب است ، واژه ای است که در خلال دهه ی ۱۹۹۰ از طریق اینترنت کاربرد عمومی یافت.
فضای مجازی یکی از واژه هایی است که نحستین بار ویلیام گیبسون نویسنده ی پیش رویِ داستانهای علمی تخیلی در سال ۱۹۸۴ بکار برد.
از نظر او فضای مجازی فضایی تخیلی است که از اتصال رایانه ها پدید آمده است ،که تمامی انسان ها ومنابع اطلاعاتی را به هم متصل کرده است.

تعریفی که اکسفورد از فضای مجازی ارائه می دهد چنین است : فضای مجازی ،فضایی تئوری است که ارتباطات کامپیوتری در آن رخ می دهد.
فضای مجازی گسترده جهانی اسـت‌ که‌ شبکه‌ های گوناگون رایانه ای در اندازه های متعدد و حتی رایانه های شخصی‌ را‌،
با‌ استفاده از سخت افزارها و نرم افزارهای گوناگون و بـا قراردادهای ارتباطی به یکدیگر وصل می کند‌.

فضای‌ مجازی‌ فقط مجموعه ای از سخت افزار نیست،
بلکه مجموعه ای از تعاریف نمادین است‌ که‌ شبکه ای از باورها را در چارچوب داد و ستد بیت رد و بدل میکند.
فضای مجازی به فضای تعاملی اینترنت اطلاق می شود،
که در آن افراد دردرون آن با هویت هایی پنهان به مثابه پیام هایی بر صفحات رایانه حضور می یابند.
نکته ای که در اینجا لازم به ذکر است این است که ، فضای مجازی بر خلاف ظاهر نام گذاری آن حقیقتا مجازی نیست،
بلکه باتوجه به آثار آن یک دنیای حقیفی است.
گسترش فناوری های اینترنتی ودر دسترس بودن آن ، فضای مجازی را شبیه ساز دنیای واقعی کرده است.

سخن بزرگان در رابطه با مفهوم فضای مجازی

حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب:
« یکی از خصوصیات ممتاز عصر حاضر ، آماده بودن وسایل پیام رسانی است .
فضای مجازی در حقیقت فضای حقیقی است . در زندگی بسیار از مردم حضور دارد .»

آیت الله جوادی آملی در این باره می فرماید :
«هرکه غافل از خطرات و آسیب های این فضاست ، باید بداند این فضا حقیقی است ، نه مجازی ؛
هرجا فکر واندیشه منتقل شود فضای حقیقی است »

منابع مطلب مفهوم فضای مجازی در اصطلاح:

ایسا بریگز و پیتر برک،تاریخ اجتماعی رسانه ها از گوتنبرگ تا اینترنت، ترجمه : حسن نمک دوست تهرانی
علی  مرشدی زاد، ظرفیت های فرآورده های جهان اسلام در فضای مجازی

مجید کفاشی، گذران اوقات فراغت زنان در فضای مجازی
کامیارصداقت حسینی، اینترنت وهویت ملی دینی ایرانیان

KHAMENE.IR، ۱۰ / ۶/ ۹۶
خبر گزاری صدا وسیما مرکز همدان ،”فضای مجازی ، حقیقی است” ، ۶/۱۳۹۷، کد خبر ۲۱۱۳۱۲۴

Techopedia.com

huffpost.com